Maar wat is pesten eigenlijk

Pesten is niets anders dan een onprettige, ongewenste reactie op een voorafgaande actie. Een reactie bestaat altijd uit een uiting waarbij negatief of onwenselijke reactie vaak als gedrag wordt erkend.

Plagen is geen Pesten

Het verschil tussen pesten en plagen is als volgt: bij plagen is de intentie om een grapje te maken  of een lolletje te hebben. Plagen is kortstondig en iedereen, inclusief degene die geplaagd wordt, kan er naderhand om lachen. Het onderliggende doel van plagen is naast plezier ook om een leermoment in persoonlijke ontwikkeling te hebben.

Bij pesten is er daarentegen altijd een kenmerkende (vaak onbewuste) intentie om een onveilige factor (de gepeste) buiten de groepsdynamiek af te weren. Pesten is in de kern niets anders dan een oerinstinctieve reactie om een potentiële  aanval op de groepsdynamiek buiten te sluiten. Daarmee is pesten, of beter gezegd pestgedrag, een vorm van buitensluiting.”

 Activering van het Pestgedrag

Pestgedrag is het gevolg van een onveilig gevoel binnen een groep of familie. Als groepsdieren is het waarborgen van de veiligheid in onze groep urgent. Om een veilige groep te hebben is het van belang dat de groep een geheel is en de groepsdynamiek goed is. Omdat het waarborgen van de veiligheid van de groep in onze prehistorische geschiedenis zorgde voor een leven of dood situatie, hebben we onze voelsprieten om de veiligheid te kunnen beoordelen goed ontwikkeld. Op het moment dat een groepslid afwijkende gedragingen vertoond die de groepsnorm aantast, zullen wij instinctief dit ‘gevaar’ willen buitensluiten.

Wat te doen tegen pestgedrag

Het belangrijkste is om pestgedrag meteen af te keuren, waarbij de aandacht wordt gevestigd op de voorafgaande actie en de aanleiding, reden of oorsprong ervan. Hoe eerder je adequaat handelt, hoe minder schade er ontstaat. Wacht je te lang, dan lopen de betrokken personen meer risico, omdat er geen erkenning plaatsvindt van de reden of oorsprong. Het schadelijke aspect zit niet zozeer in het gedrag zelf, maar in de ontkenning van waarom het gedrag wordt vertoond.

Naast het zichtbare gedrag speelt bij pesten nog een belangrijker aspect mee: het maakt deel uit van het overlevingsinstinct van een individu en het beschermingsinstinct van de groepsdynamiek. Vooral het groepsdynamische aspect is van groot belang om te begrijpen, zodat preventieve en herstelgerichte interventies effectiever kunnen worden ingezet